بیشتر خانم‌ها زمانی که می‌خواهند برای بارداری اقدام کنند به فکر سلامتی رحم و تخمدان‌های خود می‌افتند در صورتی که توجه به سلامتی اندام‌های تناسلی باید از آغاز بلوغ مورد توجه قرار بگیرد. البته نباید در این زمینه وسواس فکری داشت اما بهتر است در صورت بروز علائم غیرعادی حتماً آن را با پزشک در میان بگذارید تا معاینات لازم انجام شود. همه زنان باید در مورد نحوه حفظ سلامتی رحم و تخمدان‌ها اطلاعات کافی داشته باشند؛ بنابراین ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با ساختار تخمدان، انواع کیست‌های تخمدان، علائمی که می‌تواند نشان‌دهنده به وجود آمدن کیست باشد و همین‌طور اندازه کیست تخمدان خوش‌خیم و بدخیم بیشتر آشنا کنیم؛ پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
- اندازه کیست تخمدان و چگونگی ایجاد کیست‌ها
- کیست‌های تخمدان چه علائمی دارند؟
- روش تشخیص کیست تخمدان
- آیا کیست‌های تخمدان خطرناک هستند؟
- آیا پس از یائسگی امکان به وجود آمدن کیست تخمدان وجود دارد؟
- انواع کیست‌های تخمدان
- اندازه کیست تخمدان خوش‌خیم چقدر است؟
- اندازه کیست تخمدان بدخیم چقدر است؟
- چگونه از ابتلا به کیست تخمدان جلوگیری کنیم؟
- چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کیست‌های تخمدان هستند؟
- روش‌های درمان کیست تخمدان
- سخن پایانی
اندازه کیست تخمدان و چگونگی ایجاد کیست‌ها
در ابتدا ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که تخمک‌ها چگونه به وجود می‌آیند؟ و تخمدان‌ها در کدام قسمت بدن قرار دارند؟ بهتر است بدانید که دو تخمدان در دو طرف رحم قرار دارند که اندازه آن‌ها بسیار کوچک است و رحم نیز در داخل لگن دارد. پس از رسیدن به سن بلوغ و شروع عادت‌های ماهیانه، هر ماه یک تخمک از تخمدان‌ها آزاد می‌شود و از طریق لوله فالوپ به رحم منتقل می‌شود. حال اگر این تخمک‌ها که به شکل یک فولیکول هستند آزاد نشوند، رشد می‌کنند و کیست به وجود می‌آید. در اکثر موارد اندازه کیست‌های تخمدان بسیار کوچک است و خود به خود نیز از بین می‌روند.
اندازه کیست تخمدان در اغلب اوقات یک تا دو میلی‌متر است که جای نگرانی برای این موارد وجود ندارد اما اگر کیست‌ها بزرگ‌تر باشند باعث ایجاد دردهای لگنی و خونریزی می‌شوند. این نوع کیست‌ها باید سریعاً درمان شوند تا مشکلی برای سلامتی تخمدان‌ها به وجود نیاید. همچنین درموئیدها از انواع متداول کیست‌های تخمدان هستند و زمانی به وجود می‌آیند که تقسیم سلولی در تخمدان انجام شود اما تخمک‌ها بارور نشوند. در برخی موارد اندازه کیست تخمدان در این حالت به بیش از ده سانتی‌متر می‌رسد و برای رفع آن باید عمل جراحی صورت بگیرد.
کیست‌های تخمدان چه علائمی دارند؟
کیست‌های تخمدان ممکن است بدون هیچ علامتی در بدن فرد وجود داشته باشند؛ اما اگر برخی از علائم زیر در شما وجود دارد، احتمال ابتلا به کیست تخمدان در شما بیشتر خواهد بود.
- تب
- تهوع
- استفراغ
- دل‌دردهای ناگهانی و شدید
- خونریزی‌های شدید
- عفونت
روش تشخیص کیست تخمدان
همان‌طور که در بخش قبلی گفتیم برخی از کیست‌ها هیچ علائمی ندارند و خود به خود نیز از بین می‌روند و حتی هیچ‌گونه مشکلی در سیکل قاعدگی فرد به وجود نمی‌آورند. در هر صورت تنها با انجام سونوگرافی می‌توان وجود کیست‌های تخمدان را تشخیص داد.
اگر شما هم علائم و نشانه های ابتدایی کیست تخمدان را در خود می بینید باید سریع بهپزشک مراجعه کنید تا پزشک بهترین راه درمانی را برای بیماری شما انجام دهد. پیشنهاد ما خانم دکتر صفورا فرخی پور متخصص زنان و زایمان است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت با شماره ۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس حاصل فرمایید.
آیا کیست‌های تخمدان خطرناک هستند؟
بهتر است بدانید که احتمال اینکه کیست‌های تخمدان سرطانی باشند بسیار کم است اما این مسئله نباید باعث شود تا درمان کیست را نادیده بگیرید زیرا بر اساس آمار موجود پنجمین علت مرگ‌ومیر زنان بر اثر سرطان به دلیل سرطان تخمدان و رحم می‌باشد.
آیا پس از یائسگی امکان به وجود آمدن کیست تخمدان وجود دارد؟
کیست تخمدان اغلب در زنانی که سن آن‌ها بالاتر است به وجود می‌آید. بر اساس نتایج یکی از تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است حدود چهارده درصد از زنان بالای پنجاه سال دارای کیست تخمدان هستند. هر چه قدر سن افراد دارای کیست تخمدان بالاتر باشد، احتمال سرطانی بودن این کیست‌ها نیز بالاتر خواهد بود. همچنین در زنان یائسه، کیست‌های تخمدان در کمتر از یک سال به صورت خود به خود رفع می‌شوند.
انواع کیست‌های تخمدان
کیست‌های فولیکولار: این نوع کیست بر اثر رشد زیاد فولیکول‌های تولیدکننده تخمک به وجود می‌آیند و یکی از شایع‌ترین انواع کیست‌های تخمدان هستند. تخمک‌ها درون یک کیسه به نام فولیکول قرار دارند و برای اینکه تخمک آزاد شود باید این کیسه پاره شود. زمانی که آزاد شدن تخمک به هر دلیلی اتفاق نیفتد، کیست فولیکولار به وجود می‌آید. اندازه کیست تخمدان فولیکولار می‌تواند بسیار متفاوت باشد.
کیست‌های اندومتروئید: این نوع از کیست‌های تخمدان به دلیل خارج شدن خون از عروق خونی بسیار کوچک به داخل کیسه تخمک به وجود می‌آید.
کیست درموئید: رشد بیش از اندازه تخمک‌ها باعث بروز کیست‌های درموئید می‌شود. این نوع کیست‌ها در میان خانم‌ها بسیار شایع است. مقاله کیست درموئید تخمدان اطلاعات بیشتری در این مورد در اختیار شما عزیزان قرار می دهد. همچنین می توانید راههای درمان این نوع کیست را در مقاله مربوطه مطالعه کنید.
کیست فونکسیونل: این نوع کیست‌ها جزو کیست‌های کم‌خطر محسوب می‌شود و در مرحله دوم چرخه قاعدگی به نام دوره لوتئینی به وجود می‌آیند.
کیست‌های پلی کیستیک: در برخی موارد کیست‌های متعددی در تخمک‌ها به وجود می‌آیند و با گذشت زمان به تعداد این کیست‌ها افزوده می‌شود که به این بیماری سندروم پلی کیستیک می‌گویند. اندازه کیست تخمدان در این بیماری می‌تواند بسیار متغیر باشد. همچنین با وجود اینکه احتمال سرطانی بودن این کیست‌ها بسیار پایین است و اغلب خوش‌خیم هستند اما باید هر چه سریع‌تر نسبت به درمان آن اقدام کرد.
اندازه کیست تخمدان خوش‌خیم چقدر است؟
در مواردی که اندازه کیست تخمدان کمتر از هشت سانتی‌متر است با استفاده از داروهای هورمونی دو تا سه ماه فرصت داده می‌شود تا خود به خود از بین بروند اما اگر در این مدت درمان دارویی جواب ندهد پزشک جراحی را به عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی با بیمار مطرح خواهد کرد.
اندازه کیست تخمدان بدخیم چقدر است؟
برای پاسخ به این سؤال بهتر است به مثالی که در ادامه برای شما شرح داده می‌شود توجه کنید. اگر بر اساس جواب سونوگرافی، فردی دارای کیست تخمدانی به اندازه سه سانتی‌متر باشد و با مراجعه به پزشک تحت درمان دارویی قرار بگیرد اما پس از اتمام دوره درمان و انجام سونوگرافی مجدد، اندازه کیست تخمدان بیش از هشت سانتی‌متر شود احتمال بدخیم بودن این نوع کیست تخمدان بسیار بالا خواهد بود. برای تشخیص قطعی بدخیم بودن کیست تخمدان در این موارد پزشک بررسی‌های بیشتری را انجام خواهد داد.
یکی دیگر نشانه‌های مهم بدخیم بودن کیست تخمدان، پایداری و از بین نرفتن آن در طولانی مدت است؛ بنابراین پزشکان توصیه می‌کنند در صورت تشخیص کیست تخمدان حتماً درمان آن را با جدیت پیگیری کنید و اگر درمان دارویی برای مدت بیش از دو ماه نتیجه‌بخش نبود، باید آزمایشات دیگری که توسط پزشک برای شما تجویز می‌شود را انجام دهید تا نوع کیست تخمدان به درستی تشخیص داده شود. اگر درمان کیست‌های بدخیم به تعویق بیفتد، بیماری به سرعت رشد می‌کند و ممکن است پزشک مجبور به خارج کردن رحم و تخمدان‌های فرد بیمار شود.
گاهی اوقات این کیست ها کشنده هستند و جان بیمار را تهدید می کنند. به همین جهت باید در سریع ترین زمان ممکن نسبت به تشخیص آن اقدام کرد و پزشک متخصص درمان لازم را برای بهبودی حال بیمار انجام دهد.
چگونه از ابتلا به کیست تخمدان جلوگیری کنیم؟
تشخیص زودهنگام در درمان کیست‌های تخمدان بسیار اهمیت دارد. اگر علائم زیر را در بدن خود مشاهده می‌کنید بهتر است برای معاینه به پزشک مراجعه کنید تا احتمال ابتلا به کیست تخمدان در شما بررسی شود.
- چاقی و اضافه وزن شدید
- هیرسوتیسم یا رشد غیرعادی موهای زائد بدن
- وجود اختلال در عادات ماهیانه
- نامنظم بودن چرخه قاعدگی دو سال بعد از رسیدن به سن بلوغ
شاید بتوان این‌گونه گفت که هیچ راهی برای پیشگیری از ابتلا به کیست‌های تخمدان به جز درمان دارویی وجود ندارد. بر اساس مطالعات انجام شده زنانی که جزو گروه‌های زیر هستند، شانس کمتری برای ابتلا به کیست تخمدان دارند.
- زنانی که از قرص‌های ضدبارداری استفاده می‌کنند.
- زنان باردار
- زنان شیرده
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کیست‌های تخمدان هستند؟
- زنانی که دیر ازدواج می‌کنند و در سنین بالا برای بارداری اقدام می‌کنند.
- زنانی که سن آن‌ها بالاتر از پنجاه سال است.
- زنانی که دچار لکه‌بینی و بی‌نظمی در عادت ماهانه هستند.
نکته: اکثر کیست‌های تخمدان با مصرف دو دوره قرص‌های ضدبارداری رفع می‌شوند اما نباید به صورت خودسرانه از این قرص‌ها استفاده کنید. بهتر است برای درمان کیست تخمدان تحت نظر یک پزشک متخصص قرار بگیرید و روند درمان خود را به صورت منظم پیگیری کنید.
روش‌های درمان کیست تخمدان
- اکثر کیست‌های تخمدان به صورت خود به خودی در مدت دو الی سه ماه از بین می‌روند و جای نگرانی برای این گونه کیست‌ها وجود ندارد.
- کیست‌های خوش‌خیم و کوچک‌تر از هشت سانتی‌متر نیز در اغلب موارد با درمان دارویی برطرف می‌شوند؛ اما اگر پس از اتمام طول درمان، این کیست‌ها از بین نروند پزشک مجبور است با استفاده از جراحی آن‌ها را خارج کند.
- برای درمان کیست‌های بدخیم هیچ راهی به جز انجام عمل جراحی وجود ندارد. جراحی برداشتن کیست تخمدان به دو روش لاپاروسکوپ (جراحی بسته با استفاده از یک وسیله دوربین‌دار) و لاپاروتومی (جراحی باز) انجام می‌شود. پس از جراحی با تشخیص پزشک درمان دارویی نیز ادامه می‌یابد.
درمان این بیماری در مراحل ابتدایی بسیار راحت است و در مدت زمان کمی حال بیمار خوب می شود اما اگر کیست پیشرفت کرده باشد باید جراحی شود. در این زمان بیمار باید در انتخاب پزشک معالج دقت کند. خانم دکتر فرخی پور متخصص زنان و زایمان با داشتن تجربه زیاد در این زمینه تا انتهای بهبودی حال شما همراهیتان می کنند. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت با شماره ۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس حاصل فرمایید.
سخن پایانی
توجه به سلامت رحم و تخمدان‌ها در زنان باعث می‌شود تا درصد ابتلا به نازایی و مشکلاتی که در حین بارداری ممکن است به وجود بیاید بسیار کمتر شود. ما در این مقاله سعی کردیم تا به بررسی تمام سؤالاتی که ممکن است برای زنان در مورد اندازه کیست تخمدان، انواع کیست‌های تخمدان و روش‌های درمانی آن به وجود بیاید، پاسخ دهیم. در انتها به شما توصیه می‌کنیم در صورت وجود علائم مشکوک به داشتن کیست تخمدان که در این مقاله به آن‌ها اشاره کردیم، حتماً برای تشخیص نهایی و شروع درمان به پزشک متخصص مراجعه کنید و تا بهبودی کامل روند درمان خود را به صورت جدی دنبال کنید. البته این مسئله نباید باعث ایجاد نگرانی زیادی در شما شود، زیرا اکثر زنان در طول زندگی خود حداقل یک‌بار به کیست تخمدان مبتلا می‌شوند. همچنین اکثر این کیست‌ها با مصرف دارو رفع می‌شوند و نیازی به درمان‌های پیچیده‌تری ندارند.
امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات خوبی در مورد این بیماری و راههای درمانی آن کسب کرده باشید با اینحال اگر سوال یا ابهامی در این زمینه داشتید در بخش نظرات زیر همین مقاله از ما بپرسید. پاسخگوی سوالات شما عزیزان هستیم.
سلام
من ٣٢ سالمه متحلم دو سال میشه خونریزی دارم که حتی یک بار در حدی شدید بود که ۵بسته ی نوار بهداشتی در یک روز استفاده کردم الان هم مریض شدم و همون حالت رو دارم و در ضمن من از قرص‌های ضد بارداری ال د ی استفاده میکنم
سلام. شما حتما برای تشخیص علت خونریزی سنگین تون باید به پزشک زنان مراجعه کنید چون بعضی از علل پریود سنگین خطرناک هستند و از دست دادن خون زیاد موقع پریودی باعث کم خونی شدید و مشکلات حاد دیگه میشه. سریعا برای تشخیص و درمان باید اقدام کنید.