جفت عضوی است که جنین را به رحم متصل می کند. جفت از همان اوایل بارداری ایجاد شده و نقش مهمی در حفاظت از جنین، تغذیه، اکسیژن رسانی و دفع مواد زائد جنین بر عهده دارد. معمولاً وزن جفت یک ششم وزن نوزاد است و ضخامت آن مطابق با سن حاملگی در حال تغییر است.
در بعضی از مادران، جفت جنین بزرگتر از حالت عادی گزارش می شود. بزرگتر شدن ضخامت جفت نسبت به سن بارداری گاهی با مشکلاتی همراه است. ما در این مقاله به شما خواهیم گفت که علل و عوارض بزرگی جفت جنین چیست و آیا باید نگران آن باشید یا نه. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
جفت طبیعی چیست؟
جفتی که مطابق با سن بارداری ضخامت دارد، به عنوان جفت عادی در نظر گرفته می شود. به طور متوسط وزن جفت در حالت عادی بین ۶۰۰ تا ۶۵۰ گرم است. اگر وزن جفت کمتر از ۴۰۰ گرم باشد، جفت کوچکتر از حد طبیعی است. اما زمانی که وزن آن بالاتر ۸۰۰ گرم شود، جفت جنین را بزرگ در نظر می گیریم.
به گفته دکتر صفورا فرخی پور، جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی، نوزادانی که با وزن ۳ کیلو و ۵۰۰ گرم متولد شده و وزن جفت آنها ۶۰۰-۶۵۰ گرم باشد، در حالت ایده آل هستند. جفت کوچک یا بزرگ، هر دو می توانند مشکلاتی را برای جنین ایجاد کنند.
بزرگی جفت جنین در بارداری
در بعضی از بارداری ها، نتیجه سونوگرافی نشان می دهد که جفت بزرگتر از حالت عادی است. در واقع بزرگی جفت جنین به این معنا است که ضخامت یا وزن آن و یا هر دو بیشتر از حد طبیعی و قابل انتظار هستند. مثلا در هفته ۲۴ حاملگی، جفت باید ۲۴ میلی متر ضخامت داشته باشد، اما در سونوگرافی، ضخامت جفت بیشتر بوده است.
البته اندازه جفت در زنان باردار با هم متفاوت بوده و بسته به کیفیت تغذیه در دوران بارداری شان متغییر است. مثلا مادری که تغذیه بهتری دارد، جفت جنین او بزرگتر از اندازه طبیعی جفت است. البته این به این معنا نیست که بزرگی جفت جنین علامت خوبی است.
شما هم می توانید مراقبتهای دوران بارداری خود را زیر نظر خانم دکتر صفورا فرخی پور، جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در شمال تهران انجام دهید. جهت رزرو نوبت می توانید با شماره ۰۲۱۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس حاصل فرمایید.
جفت بزرگ نشانه چیست؟
اگر جفت نسبت به اندازه جنین و سن حاملگی بزرگتر باشد، نشان دهنده نامساعد بودن شرایط رحم برای رشد جنین است. جفت برای جبران این شرایط بیشتر رشد می کند تا غذا و منابع مورد نیاز جنین را تهیه کند. جفت بزرگ در بارداری هر چند عارضه شایعی نیست، اما به هر حال می تواند در بعضی بارداری ها رخ دهد.
در اغلب موارد، بزرگ شدن جفت جنین فقط به معنای بزرگتر از حد انتظار بودن جفت است و جای نگرانی نیست. چون مهمترین معیار سنجش سلامت جنین، رشد با سرعت ثابت و متناسب با سن حاملگی است.
دلیل بزرگ بودن جفت جنین
هر یک از عوامل زیر می تواند علت بزرگ شدن جفت جنین باشد:
- کم خونی مادر
- فشار خون بالا در بارداری
- دیابت بارداری
- برخی از عفونت های رحمی در طول بارداری
- سیگار کشیدن مادر در بارداری
- سندروم بک ویت ویدمن (نوعی اختلال طیفی رشد بیش از حد مادرزادی)
- عفونت اولیه ی سیتومگالو ویروس (CMV)
- سوء تغذیه مادر
به علاوه، ترک زود هنگام سیگار هم می تواند علت بزرگی جفت جنین باشد که منجر به سنگین شدن جفت نسبت به وزن نوزاد هنگام تولد می شود.
خطرات بزرگ بودن جفت در حاملگی
بزرگ شدن جفت جنین می تواند در مواردی خطرناک باشد و منجر به مشکلات جدی در آینده شود. خطرات بزرگ بودن جفت در حاملگی عبارت است از:
ابتلا به بیماری های مزمن
جفت برای جذب بهتر مواد مغذی از خون مادر بزرگتر از حد عادی خود می شود تا ظرفیت انتقال مواد مغذی را افزایش دهد. در نتیجه می تواند از رشد مغز جنین حمایت کند. اما، خونرسانی بیشتر به مغز باعث کاهش خونرسانی به بقیه اندام های در حال رشد جنین شده و رشد این اندام ها کمتر می شود.
در نتیجه، به دلیل رشد نامتناسب و ناکافی برخی اندام های جنین، نوزاد بعد از تولد دچار بیماری های مزمن خواهد شد.
تاثیر منفی روی رشد کودک در آینده
بخشی از خونی که از مادر به جنین می رسد باید صرف تغذیه جفت شود. زمانی که جفت بزرگتر از حد عادی باشد، به طور طبیعی به خون بیشتری هم برای تغذیه شدن نیاز دارد. بنابراین مقدار بیشتری از مواد غذایی که جنین باید آنها را جذب کند، برای حفظ جفت استفاده می شود.
افزایش ریسک پره اکلامپسی
پره اکلامپسی یا مسمومیت در بارداری یک عارضه خطرناک است که مادر و جنین را تهدید می کند. به دلیل بزرگ بودن جفت جنین و وزن زیاد آن خطر ابتلا به پره اکلامپسی در حاملگی های بعدی در بین زنانی که قبلاً این بیماری را نداشته اند، افزایش می یابد.
بزرگی جفت جنین قابل درمان است؟
معمولا بزرگی جفت مشکل خاصی ایجاد نمی کند و در مواردی هم که با خطراتی همراه باشد، راهی برای درمان آن وجود ندارد. ولی در برنامه مراقبتهای دوران بارداری می توان به کمک سونوگرافی و چکاپ منظم، روند رشد جنین و جفت را زیر نظر گرفت. این کار کمک می کند که تا حد ممکن عوارض بزرگ شدن جفت در بارداری کاهش پیدا کند.
شما هم می توانید در صورت بزرگ بودن جفت در بارداری، مراقبتهای دوران بارداری خود را زیر نظر خانم دکتر صفورا فرخی پور، جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در شمال تهران انجام دهید. جهت رزرو نوبت می توانید با شماره ۰۲۱۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس حاصل فرمایید.
سوالات رایج درباره جفت بزرگ در بارداری
متداول ترین سوالاتی را که مادران باردار درباره بزرگی جفت جنین در دوران حاملگی از خانم دکتر فرخی پور می پرسند، در ادامه با پاسخ آنها می خوانید:
آیا جفت بزرگ به معنای بچه بزرگ است؟
خیر. بزرگی جفت ممکن است برای جبران کمبود غذا و اکسیژن برای جنین باشد و علامت درشت بودن جنین شما نیست. اتفاقا تا حدی هم تاثیر منفی روی رشد جنین دارد.
بزرگ بودن جفت بدتر است یا کوچک بودن آن؟
هر دو به یک اندازه باعث افزایش خطر ابتلا به بیمار های مزمن در مراحل بعدی زندگی جنین می شوند و نشان دهنده سوءتغذیه و کمبود اکسیژن جنین در رحم هستند.
چه عفونت هایی باعث بزرگ شدن جفت می شوند؟
معمولا عفونت اولیه ی نوعی ویروس به نام CMV در مادر یا جنین منجر به ضخیم شدن جفت می شود.
ضخیم بودن جفت نشانه بدی است؟
ضخیم بودن و بزرگی جفت معمولا مشکل خاصی ایجاد نمی کند و فقط جفت جنین بزرگتر از حد انتظار ما است. البته در مواردی هم می تواند نشانه نارسایی جفت و شرایط بد رحم برای جنین باشد. اگر پزشکتان گفته اند مشکلی ندارید، پس نگران نباشید.
جفت بزرگ در بارداری چطور تشخیص داده می شود؟
به کمک سونوگرافی می توان ضخامت و اندازه جفت را با توجه به سن بارداری مشخص کرد. اگر اندازه جفت از ۸۰۰ گرم بیشتر باشد، جفت جنین بزرگ است.
چه عواملی روی رشد جفت جنین تاثیر می گذارند؟
اندازه و شکل جفت جنین تحت تأثیر عوامل محیطی مثل رژیم غذایی مادر، استرس، در معرض مواد سمی بودن یا مواد شیمیایی محیط است.
چرا جفت جنین بزرگ می شود؟
معمولا در مادرانی که دسترسی به غذای خوب ندارند، اندازه جفت به منظور محافظت بهتر از جنین و بدست آوردن مواد مغذی بیشتر بزرگتر می شود.
اگر شما هم سوالی درباره علت بزرگ شدن جفت جنین و خطرات آن دارید، در بخش نظرات این مقاله می توانید سوالات خود را بپرسید.