بارداری یکی از مهمترین دوران زندگی هر زن و سه ماه سوم جزو حساسترین روزهای این دوران به شما میرود. آیا میدانید در سه ماه سوم بارداری برای سلامتی خود و جنین چه برنامه غذایی باید داشته باشید؟ تا چه اندازه با علائم هشداردهنده و مواردی که میتواند سلامتی شما و جنینتان را تهدید کند آشنایی دارید؟ به همینخاطر تصمیم گرفتیم در این مطلب شما را با مراقبتهای سه ماه سوم بارداری بیشتر آشنا کنیم. مسلما دانستن موارد خطر، احتیاط، اقدامات و مراقبتهای لازم در این دوره به شما کمک میکند این سه ماه را با اضطراب و تنش کمتری به پایان برسانید. این را به یاد داشته باشید که اگر شرایط مناسبی برای فرزندآوری ندارید می توانید از بهترین روش جلوگیری از بارداری استفاده کنید. جهت دسترسی به بخشهای مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
در مهمترین ماههای بارداری خود هستید؛ بیشتر مراقب باشید!
بهطور کلی پزشکان بارداری را به سه دوره تقسیم میکنند:
- سه ماه اول بارداری
- سه ماه دوم بارداری
- سه ماه سوم بارداری
سه ماه پایانی که به زایمان ختم میشود، جزو مهمترین ماههای بارداری به شمار میرود و اکثر مادران در این ماهها استرس و فشار بیشتری را متحمل میشوند. این سه ماه که هفته بیست و هشتم تا چهلم بارداری را شامل میشود، نقش مهمی در سلامتی مادر و جنین ایفا میکند. حتما شما هم به عنوان یک مادر در ماههای پایانی دوست دارید بدانید چه مراقبتهایی برای سالم به دنیا آمدن فرزندتان و تضمین سلامتی خودتان ضروری است. بنابراین بهتر است قبل از هر چیزی بدانید در شروع هفته بیست و هشتم نوزاد شما در چه وضعیتی قرار دارد.
وضعیت جنین و مادر در سه ماه آخر بارداری
در زمان شروع سه ماه سوم بارداری جنین شما به طور معمول باید حدود یک کیلوگرم وزن داشته باشد. یکی از مراقبتهای دوران بارداری در این دوره، توجه به تغذیه و وزن مادر است. در این سه ماه پایانی نباید اضافه وزن بیش از حد پیدا کنید. یکی از مواردی که به شدت باید به آن توجه داشته باشید، رژیم غذایی سالم است. تغذیه سالم در طول دوره بارداری به خصوص در سه ماه پایانی، رشد کافی و سلامتی جنین را تضمین میکند.
در این سه ماه پایانی ممکن است با چالشهای بیشتری نسبت به سه ماه دوم مواجه شوید و تغییرات جدیدی را در خود احساس خواهید کرد. به عنوان مثال هر چه به روزهای پایانی نزدیک میشوید و جنین بیشتر رشد میکند، دفع ادرار بیشتری خواهید داشت. به هیچ عنوان جای نگرانی نیست. جنین به علت وزنی که پیدا کرده به اندامهای داخلی مثل مثانه فشار وارد می کند. تکرر ادرار شما هم به این دلیل است. تغییرات دیگری که ممکن است با آنها مواجه شوید عبارتنداز:
- گرفتگی عضلات پا و بی حسی کف دستها
- احساس خستگی مفرط و اختلال در خواب
- تغییراتی در سینهها
- بدن درد
- گرفتگی بینی
- ترکهای پوستی
- کمی تنگی نفس
بیشتر بخوانید: زایمان در بیمارستان نیکان
برای اطمینان از انجام همه مراقبتهای بارداری، پیشنهاد می کنیم از برنامه های مراقبتی خانم دکتر صفورا فرخی پور، متخصص و جراح زنان و زایمان بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت با شماره ۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس بگیرید.
خطرات سه ماهه سوم بارداری که باید آنها را بشناسید
علائمی در این دوره وجود دارد که میتواند به عنوان یک هشدار بروز کند و مادر را از یک خطر احتمالی آگاه کند. برای اینکه مراقبتهای دوران بارداری در سه ماه سوم به خوبی صورت بگیرد باید این علائم را بشناسید. این به شما کمک می کند، بدانید در صورت بروز آنها باید چه عکسالعملی نشان دهید. برخی از این علائم عبارتند از:
- کاهش حرکات جنین به صورتی که به وضوح قابل تشخیص نباشد.
- بروز انقباضات شدید رحمی
- پاره شدن زودتر از موعد کیسه آب
بیشتر بخوانید:آیا پایین بودن جفت جنین خطرناک است و باعث سقط می شود؟
خروج غیرمنتظره مایع از واژن که ممکن است شدید باشد و احتمال پارگی کیسه آب وجود دارد. اگر پارگی کیسه آب زودتر از موعد زایمان رخ دهد، به آن پارگی زودرس کیسه آب جنین گفته میشود؛ این اتفاق معمولا قبل از هفته ۳۷ بارداری رخ میدهد. عواملی که ممکن است منجر به پاره شدن زودتر کیسه آب شود، عبارت است از:
- دیابت
- عفونت دستگاه تناسلی
- ضربه شدید به شکم
- فشار خون بالا
- سابقه پارگی کیسه آب در بارداریهای قبلی
از آنجایی که سابقه پارگی کیسه آب در بارداری قبلی میتواند شما را مجددا در معرض این عارضه قرار دهد، بنابراین باید نسبت به مراقبتهای سه ماه سوم بارداری توجه ویژهتری داشته باشید. علاوه بر آن باید حساسیت بیشتری به میزان فشار خون و برنامه تغذیهی خود برای عدم ابتلا به دیابت داشته باشید.
بیشتر بخوانید: فواید پساری در بارداری
خونریزی شدید
یکی از مراقبتهای سه ماه سوم بارداری که از اهمیت بالایی برخوردار است، توجه به خونریزی در این دوره و اقدام سریع و به موقع برای رفع مشکل احتمالی است. خونریزی در سه ماه دوم و سوم معمولا از سه ماه اول جدیتر است. لکهبینیهای مختصر در روزهای منتهی به زایمان طبیعی است اما خونریزیهای شدید را سریعا به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است علت خونریزی در سه ماه سوم بارداری به یکی از دلایل زیر رخ دهد:
- سقط جنین: سقط جنین معمولا با خونریزی و بدون هیچ علائم دیگری رخ میدهد
- پایین بودن جفت: در این حالت جفت به اندازهای پایین است که دهانه رحم را پوشش میدهد و سبب خونریزی بدون درد میشود
- التهاب یا رشد رحم: در این شرایط ممکن است مادر خونریزی کمی را تجربه کند که معمولا مورد جدی تلقی نمیشود اما برای احتیاط بهتر است توسط پزشکتان معاینه شوید
- قطع ناگهانی جفت: یکیدیگر از مواردی که ممکن است منجر به خونریزی شدید شود، جدا شدن ناگهانی جفت از دیواره رحم است که این اتفاق فقط در ۱ درصد کل بارداریها رخ میدهد.
برای اطمینان از انجام همه مراقبتهای بارداری، پیشنهاد می کنیم از برنامه های مراقبتی خانم دکتر صفورا فرخی پور، متخصص و جراح زنان و زایمان بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت با شماره ۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس بگیرید.
حرکات جنین در سه ماهه سوم بارداری
حرکت جنین در رحم از هفته ۷ الی ۸ بارداری شروع میشود اما مادر این حرکات را قبل از هفته ۱۶ تا ۲۲ بارداری حس نمیکند. مادر در طی هفتههای ۲۲ الی ۳۶ بارداری به طور معمول باید طی هر ۲۵ دقیقه ۱۰ حرکت از جنین خود را احساس کند. هر چه به هفتههای پایانی زایمان نزدیک میشوید باید حساسیتتان نسبت به این حرکات بیشتر شود؛ به طوری که از هفته ۳۷ به بعد، طی هر ۳۵ دقیقه ۱۰ حرکت جنین خود را به وضوح احساس کنید.
به طور کلی یکی از مراقبتهای دوران بارداری در سه ماه آخر، توجه به حرکات جنین است؛ کاهش حرکت جنین از هفته ۲۸ تا ۳۰ بارداری خطرناک و یک هشدار جدی به شمار میرود. این کاهش تحرک میتواند دلایل متعددی داشته باشد. مثلا:
- کاهش تحرک ناشی از اختلال رشد و وزن کم جنین
- کاهش تحرک ناشی از اختلال در اکسیژنرسانی به جنین
- کاهش مایع آمنیوتیک
علائم هشدار دهنده زایمان زودرس
یکیدیگر از مراقبتهای سه ماه سوم بارداری، توجه به انقباضات در این دوره مخصوصا هفتههای پایانی است. یکی از انقباضات متداول و رایج، انقباضی است که از همان اوایل دوره بارداری شروع میشود و ممکن است فرد تا اواسط بارداری اصلا متوجه آن نشود. این انقباضات همیشه دلیلی بر زایمان زودرس نیست. اگر هنوز به هفته ۳۷ نرسیدهاید ولی این انقباضات را به صورت دردناک، منظم و پشت سرهم تجربه میکنید، احتمال زایمان زودرس هست. حتما این علائم را به پزشک خود اطلاع دهید. برای اینکه در این سه ماه پایانی هر انقباضی را به پای خطر زایمان زودرس نگذارید، با دیگر علائم زایمان زودرس بیشتر آشنا شوید:
- انقباضات منظم؛ حداقل شش انقباض در یک ساعت
- لکهبینی یا خونریزی واژن
- افزایش ترشحات خطرناک واژن در بارداری
- درد شکم مانند درد دوره قاعدگی
- احساس فشار زیاد بر روی لگن و یا قسمت تحتانی شکم
تغذیه مناسب در سه ماهه آخر بارداری
یکی از مواردی که در ماههای پایانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، بحث تغذیه و رژیم غذایی مادر در این دوره است. داشتن یک برنامه غذایی سالم و سرشار از ویتامینهای لازم، ضامن سلامتی مادر و جنین است. اگر میخواهید نوزادی از هر جهت سالم به دنیا بیاورید، در ماه هفتم بارداری باید تمرکز اصلی تان روی تامین نیازهای جنین باشد در نتیجه به توصیه ها و بایدها و نبایدهای تغذیه در دوران بارداری توجه کنید. در این دوره توصیه میشود مادر روزانه ۴۵۰ کیلوکالری انرژی اضافه تر از طریق رژیم غذایی به بدن خود برساند تا سلامتی جنین را تامین کند. مواد مغذی که در این سه ماه به رشد جنین کمک زیادی میکند شامل موارد زیر میشود:
- کلسیم؛ اگر روزانه حدود ۱۰۰۰ میلیگرم کلسیم در برنامه غذایی خود داشته باشید، استحکام استخوانها و دندانهای نوزاد شما تضمین میشود.
- اسید داکوزاکسانوئیک؛ مصرف آن در طول سه ماه سوم به رشد مناسب مغز و شبکیه چشم جنین کمک بسزایی میکند.
- ویتامین D؛ به منظور جذب کلسیم برای استخوانها، مصرف ۱۵ میکروگرم ویتامین D در طول روز الزامی است.
- در طول سه ماه سوم مصرف پروتئین برای حفظ بافتهای مادر و جنین لازم است.
- مواد غذایی سرشار از آهن مانند گوشت قرمر و لوبیا
- مواد غذایی غنی از پروتئین مانند تخم مرغ، شیر و ماست
- مواد غذایی سرشار از کلسیم مانند کلم بروکلی و پنیر
سخن پایانی
سه ماهه آخر بارداری برای مادران بسیار پر استرس است. برای جلوگیری از هرگونه تهدید جدی برای سلامتی خود و جنینتان باید با خطرات و مراقبتهای دوران بارداری در این سه ماه آشنا شوید. بیش از پیش مراقب رژیم غذایی خود در این دوره باشید. در صورت بروز هر مشکل جدی سریعا به پزشک مراجعه کنید.
در این مقاله سعی کردیم شما را با مراقبتهای سه ماه سوم بارداری و خطرات احتمالی این دوره آشنا کنیم. چنانچه سوالی در این مورد دارید می توانید از بخش نظرات زیر مقاله اقدام نمایید.
