زخم دهانه رحم یک اصطلاح غلط است و نباید فکر کنید دهانه رحم تان زخم شده است. این اصطلاح را برای برگشتگی یا بیرون زدگی مخاط دهانه رحم به کار می برند که یک مسئله بیولوژیکی و طبیعی است و در خانم های جوان و زنان باردار دیده می شود. گاهی این برگشتگی مخاط با التهاب نیز همراه است.
التهاب یا سرویسیت خفیف در گردن رحم با درمان های ساده و یا بدون درمان رفع می شود. اما بعضی از سرویسیت ها خطرناک هستند و احتمال سرطانی شدن دارند. در این مقاله به شما خواهیم گفت که آیا سرویسیت یا زخم دهانه رحم خطرناک است و چطور آن را درمان می کنند. جهت دسترسی سریع تر به بخش های مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
دهانه رحم کجاست؟
دهانه رحم دقیقا در انتهای کانال واژن قرار دارد و پایین ترین قسمت رحم است. دهانه رحم را گردن رحم و سرویکس هم می نامند. این بخش از رحم ۲ تا ۳ سانتی متر طول دارد و به شکل یک کانال استوانه ای است که با انگشت کاملا قابل لمس است.
التهاب دهانه رحم چه نشانه هایی دارد؟
به گفته دکتر صفورا فرخی پور، متخصص زنان و زایمان، اگر التهاب گردن رحم یا سرویکس خفیف باشد، علائم خاصی جز التهاب سرویکس ندارد و در خیلی از خانم ها دیده می شود. اما در التهاب شدید، علائم زخم دهانه رحم عبارتند از:
- احساس درد در لگن، کمر و واژن
- بروز کیست نابوتین
- درد و لکه بینی یا خونریزی حین یا بعد از رابطه جنسی
- درد دهانه رحم حین یا بعد از معاینه
- خروج ترشحات عفونی با بوی بد از واژن
- خونریزی یا لکه بینی بین دو پریود
هر چقدر شدت التهاب سرویکس بیشتر باشد این علائم شدیدتر هستند. البته بسیاری از این علائم در بیماریهای دیگر واژینالی هم دیده می شوند.
علت ایجاد زخم دهانه رحم
بهم خوردن فلور واژن و عفونت مزمن گردن رحم باعث آسیب به مخاط دهانه رحم و ایجاد التهاب می شود. دیگر دلایل ایجاد زخم دهانه رحم عبارتند از:
- آسیب دیدن گردن رحم در اثر ضربه، مواد شیمیایی، شیمی درمانی، سرطان و …
- استفاده از تامپون یا شیاف واژینالی
- استفاده طولانی مدت از آی یو دی یا قرصهای هورمونی برای پیشگیری از بارداری
- بارداری
- زایمان های پشت سر هم
- حساسیت به کاندوم، تامپون، کاپ قاعدگی، اسپرم کش یا حتی لباس زیر نایلونی
ابتلا به بیماریهای مقاربتی مثل کلامدیا، تریکومونازیس، سوزاک، تبخال تناسلی و زگیل تناسلی (HPV) علاوه بر ایجاد التهاب در سرویکس، ممکن است باعث سرطان دهانه رحم شوند. این نوع زخمها خطرناک هستند و می توانند جان بیمار را تهدید کنند.
برای تشخیص علت زخم دهانه رحم و درمان آن در تهران شما هم می توانید به مطب دکتر صفورا فرخی پور متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت می توانید با شماره ۰۲۱۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس بگیرید.
التهاب سرویکس چه عوارضی دارد؟
عدم تشخیص علت و درمان زخم دهانه رحم می تواند باعث گسترش عفونت و التهاب به بخش های بالایی دستگاه تناسلی و ایجاد التهاب های خطرناک لگنی شود. دیگر عوارض زخم دهانه رحم عبارتند از:
زخم دهانه رحم و بارداری: زخم دهانه رحم در بارداری می تواند منجر به آسیب به جنین و یا ناباروری شود. چون محافظت از جنین در برابر عفونت یکی از وظایف سرویکس است.
زخم دهانه رحم و نزدیکی: از عوارض رابطه جنسی با وجود زخم دهانه رحم، ایجاد التهاب گردن رحم و دردهای مقاربتی و خونریزی بعد از رابطه است و منجر به بی میلی جنسی و عدم ارگاسم زنان می شود.
زخم دهانه رحم و پریود: زخم دهانه رحم چون در اثر اختلالات هورمونی و عفونت واژن ایجاد شده، با مشکلات پریودی مثل بی نظمی قاعدگی همراه می شود.
التهاب گردن رحم چطور تشخیص داده می شود؟
اولین مرحله تشخیص زخم دهانه رحم با معاینه لگنی شروع می شود. اگر در جریان معاینه چیز مشکوکی دیده شود، پزشکان از روشهای زیر برای تشخیص زخم دهانه رحم استفاده می کنند:
تشخیص زخم دهانه رحم با پاپ اسمیر
اگر موقع معاینه، پزشک التهابی در دهانه رحم مشاهده کند، برای بررسی آن تست پاپ اسمیر می گیرد. اگر جواب تست مثبت باشد، احتمال بروز تغییرات سلولی در دهانه رحم هست. اما نتیجه تست پاپ اسمیر کافی نیست چون دقت این روش ۷۰ درصد است و بررسی های بیشتر لازم است.
تشخیص زخم دهانه رحم با کولپوسکوپی
کولپوسکوپی دهانه رحم از دقیقترین راههای تشخیص زخم دهانه رحم در زنان است. اگر تست پاپ اسمیر مثبت باشد حتما باید تست کولپوسکوپی را انجام دهید تا مشخص شود آیا تغییرات پیش سرطانی در بافت دهانه رحم هست یا نه.
بیشتر بخوانید: تفاوتهای اصلی پاپ اسمیر و کولپوسکوپی را بشناسید
روشهای درمان سرویسیت
به گفته خانم دکتر فرخی پور، درمان سرویسیت خفیف لازم نیست و خودبخود بهبود می یابد. اما اگر علائم داشته باشید، عدم درمان زخم دهانه رحم خطرناک است چون بر باروری شما تاثیر می گذارد. شما می توانید در مقاله آیا زخم دهانه رحم باعث نازایی میشود اطلاعات کاملی در این مورد بدست آورید. روشهای درمان زخم دهانه رحم براساس شدت زخم و علت ایجاد آن عبارتند از:
دارو درمانی
معمولا التهاب گردن رحم ناشی از عفونت است و باید قرص برای زخم دهانه رحم تجویز شود. حتما باید دوره مصرف قرصهای آنتی بیوتیک، ضد قارچ یا ضدویروس را کامل کنید تا عفونت و التهاب از بین برود.
کرایوتراپی
کرایوتراپی یا سرما درمانی روشی برای منجمد یا فریز کردن سلولهای غیرعادی سرویکس و تخریب آنها است. موقع کرایوتراپی نباید پریود یا باردار باشید. برای کرایوتراپی، پزشک از گاز نیتروژن مایع یا دی اکسید کربن سرد استفاده می کند تا فریز زخم دهانه رحم را در دو مرحله با فاصله ۵ دقیقه از هم انجام دهد.
ترشحات واژینالی خون آلود و احساس گرفتگی زیر شکم از عوارض کرایو زخم دهانه رحم هستند که بعد از چند روز برطرف می شوند. فریز کردن تا قبل از انجام تست کولپوسکوپی به بیماران توصیه نمی شود. باید درمان زخم دهانه رحم بدون فریز باشد تا جواب کولپوسکوپی بیمار مشخص شود.
بیشتر بخوانید: کی کولپوسکوپی انجام دهیم | بهترین زمان برای کولپوسکوپی
سوزاندن زخم دهانه رحم (دیاترمی)
در روش دیاترمی (Diathermy)، پزشک زنان برای سوزاندن سلولهای غیرعادی گردن رحم از انرژی گرمایی یک جریان الکتریکی استفاده می کند. درد و سوزش از عوارض سوزاندن زخم دهانه رحم با دیاترمی هستند. به همین علت قبل از سوزاندن، از بی حسی موضعی برای دهانه رحم استفاده می شود.
بعد از سوزاندن، بیمار کمی احساس درد و ناراحتی دارد که بعد از چند روز رفع می شود. این روش برای رفع عفونت و کمک به باروری خانمها موثر است.
نیترات نقره
نیترات نقره یک ماده شیمایی است که پزشک آن را به سلولهای غیرعادی دهانه رحم می مالد. این ماده سلول غیرطبیعی سرویکس را می کشد.
درمان زخم دهانه رحم با لیزر (کوتر)
در روش کوتر، سلولهای غیرطبیعی سرویکس با لیزر سوزانده می شوند. این روش برای زنانی که هنوز باردار نشده اند یا می خواهند به زودی باردار شوند، توصیه نمی شود. چون به دلیل عوارض لیزر زخم دهانه رحم، این بانوان باید بارداری خود را به ۶ ماه بعد از درمان با کوتر عقب بیندازند.
به علاوه، لیزر می تواند سلولهای پیش سرطانی دهانه رحم را سرطانی کند. پس برای جلوگیری از عوارض کوتر زخم دهانه رحم، اول باید کولپوسکوپی انجام شود. در صورتی که در کولپوسکوپی ضایعات پیش سرطانی دیده شد، به هیچ عنوان سوزاندن زخم دهانه رحم با لیزر توصیه نمی شود.
لازم به ذکر است که اگر تست پاپ اسمیر شما مثبت باشد؛ تا زمانی که تست کولپوسکوپی ندهید و سرطانی بودن یا نبودن سلولهای سرویکس مشخص نشود، نباید به هیچ با یکی از روشهای بالا تحت درمان قرار بگیرید.
در صورت نیاز به تست پاپ اسمیر و کولپوسکوپی دهانه رحم در تهران می توانید به مطب خانم دکتر صفورا فرخی پور متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت می توانید با شماره ۲۲۸۵۹۱۰۲ تماس بگیرید.
پرسش و پاسخ درباره زخم دهانه رحم
در این بخش می توانید پرسش و پاسخ های متداول در مورد زخم دهانه رحم یا سرویسیت را بخوانید:
ریسک زخم دهانه رحم در چه زنانی بالا است؟
زنانی که رابطه جنسی محافظت نشده با کاندوم یا شرکای جنسی متعدد دارند و یا قبلا سابقه سرویسیت داشته اند بیشتر در معرض این بیماری هستند.
زخم دهانه رحم بعد از درمان می تواند عود کند؟
بله در ۸ تا ۲۵% از بانوان، بعد از درمان سرویسیت دوباره التهاب گردن رحم باز می گردد.
از کجا بفهمیم زخم دهانه رحم خوب شده است؟
از جمله علائم بهبود زخم دهانه رحم درمان نشانه های سرویسیت مثل درد و سوزش موقع ادرار کردن و تکرر ادرار است. این علائم با شروع درمان کمتر می شوند و به مرور از بین می روند.
زنان یائسه هم دچار سرویسیت می شوند؟
بله ممکن است. اما در خانم های جوان در دوران بلوغ یا باروری چون تغییرات هورمونی زیاد است، آمار سرویسیت خیلی بالاتر از زنان یائسه است.
دخترها هم دچار التهاب گردن رحم می شوند؟
خیر. التهاب سرویکس فقط در زنان متاهل و بیشتر در سنین باروری رخ می دهد.
برای زخم دهانه رحم کی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
هر زمانی که خونریزی غیرعادی و یا ترشحات عفونی سنگین دارید، سریع به متخصص زنان مراجعه کنید.
من زگیل تناسلی دارم با زخم دهانه رحم. این به معنی سرطان دهانه رحم است؟
خیر. باید تست کولپوسکوپی بدهید تا مشخص شود. تیپ زگیل تناسلی ۱۶ و ۱۸ معمولا پرخطر هستند و احتمال سرطانی شدن آنها بالا است، اما ۱۰۰% سرطان ایجاد نمی کنند.
اگر شما هم سوالی درباره سرویسیت و درمان زخم دهانه رحم دارید، سوالات خود را در بخش نظرات این مقاله می توانید از خانم دکتر فرخی پور بپرسید.
